فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات118
تعداد شماره‌ها1,255
تعداد مقالات9,395
تعداد مشاهده مقاله2,660,037
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,486,763
کاظمی منش, سعیده. (1403). بررسی وضعیت اجتماعی و سیاسی روستاهای ایران در عصر ایلخانان مغول. مطالعات فلسفی کلامی, 18(48), 61-84. doi: 10.22034/skh.2024.17428.1477
سعیده کاظمی منش. "بررسی وضعیت اجتماعی و سیاسی روستاهای ایران در عصر ایلخانان مغول". مطالعات فلسفی کلامی, 18, 48, 1403, 61-84. doi: 10.22034/skh.2024.17428.1477
کاظمی منش, سعیده. (1403). 'بررسی وضعیت اجتماعی و سیاسی روستاهای ایران در عصر ایلخانان مغول', مطالعات فلسفی کلامی, 18(48), pp. 61-84. doi: 10.22034/skh.2024.17428.1477
کاظمی منش, سعیده. بررسی وضعیت اجتماعی و سیاسی روستاهای ایران در عصر ایلخانان مغول. مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 18(48): 61-84. doi: 10.22034/skh.2024.17428.1477

بررسی وضعیت اجتماعی و سیاسی روستاهای ایران در عصر ایلخانان مغول

مجله سخن تاریخ
مقاله 3، دوره 18، شماره 48، دی 1403، صفحه 61-84    اصل مقاله (835.02 K)
نوع مقاله: علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/skh.2024.17428.1477
نویسنده
سعیده کاظمی منش*
گروه آموزشی تاریخ. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه شهید چمران اهواز. ایران
چکیده
ساختار اجتماعی جامعه ی ایرانی، هزاران سال است که از دو نوع ترکیب جمعیتی اسکان یافته :شهری و روستایی ،تشکیل شده است، روستاهای ایران در آغاز سده هفتم هجری دارای بافت اجتماعی و سیاسی خاص خود بودند که گرفتار هجوم مغول و ویرانی گشتند. در زمان هجوم مغول اکثر ساکنان ایران را روستاییان تشکیل می دادند، از زمان آغاز حمله مغول تا تشکیل دولت ایلخانان حدود چهل سال ساکنان این سرزمین در گیر جنگ و خونریزی شدند که عواقب جبران ناپذیری چون کشتار دسته جمعی، تخریب روستاها و از بین رفتن زبر ساخت های کشاورزی را در پی داشت.
یافته های تحقیق حاکی از آن است که هجوم بیابان گردان کوچ رو مغول به ایران و نیاز آنان به دسترسی به مراتع و چمنزارها، و رویارویی با مردم یک جانشین ( شهر و روستا) نه تنها رشد و رونق و آبادانی روستاها را به انزواء کشاند ،بلکه تغییراتی را نیز در بافت اجتماعی و سیاسی روستاها ایجاد نمود ، این رکود تا عصر غازان خان و وزیرش خواجه رشیدالدین فضل الله طول کشید .گر چه در زمان غازان با اهتمام وزرای مسلمانش تلاشهایی جهت اصلاحات اقتصادی با تکیه بر اصلاح مالکیت زمین شکل گرفت، که تا حدودی مؤثر واقع شد، اما بنا به گفته ی محققین و پژوهش گران هرگز وضعیت روستاها را به قبل از هجوم اردوی مغول باز نگرداند و تأثیر عمیق سیاسی و اجتماعی آن عصر تا مدتها بر چهره ی روستاها باقی ماند.
کلیدواژه‌ها
" روستاها"؛ "وضعیت اجتماعی"؛ " وضعیت سیاسی"؛ "ایران"؛ "عهد مغول"
مراجع
منابع

الف. کتاب‌ها

  1. اشپولر، برتولد (1351)، تاریخ مغول، ترجمه محمود میر آفتاب، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، چاپ اول.
  2. اقبال، عباس(1388) ، تاریخ مغول، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ نهم.
  3. بویل، جان اندرو و دادموند،کلیفور (1388) تاریخ ایران کمبریج، ترجمه حسن انوشه، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ هفتم.
  4. برهان تبریزی، محمدحسین بن خلف (1342)، برهان قاطع، با مقدمه علی اکبر، تهران، انتشارات امیر کبیر و کتاب‌فروشی ابن سینا، چاپ اول.
  5. بیانی، شیرین(1389) ، مغولان و حکومت ایلخانی در ایران، تهران، سمت، چاپ هشتم.
  6. پطروشفسکی، ایلیا پاولویچ (1344) کشاورزی و مناسبات ارضی در ایران در عهد مغول، ترجمه کریم کشاورز، تهران، مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران، چاپ اول.
  7. ______________ (1351)، نهضت سربداران خراسان، ترجمه کریم کشاورز، تهران، انتشارات پیام، چاپ سوم.
  8. پطروشفسکی، ایلیا پاولویچ و دیگران (1394)، تاریخ اجتماعی و اقتصادی ایران در دوره مغول، ترجمه یعقوب آژند، تهران، نشر گستره.
  9. تسوف، باریس یاکوولیویچ ولادیمیر(1386) ، نظام اجتماعی مغول (فئودالیسم خانه به دوشی)، ترجمه شیرین بیانی، تهران، انتشارات کتیبه، چاپ چهارم.
  10. تقوی، نعمت‌الله (1382)، جامعه شناسی روستایی، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ دوم.
  11. جوینی، علاءالدین عطا ملک بن بهاءالدین محمد(1365) ، گزیده تاریخ جهان‌گشای جوینی، یدالله شکری، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ اول.
  12. حافظ ابرو، شهاب‌الدین عبدالله بن لطف‌الله خوافی(1378) ، جغرافیای حافظ ابرو: مشتمل بر جغرافیای تاریخی مدیترانه، ارمنستان، فرنگستان، جزیره، تهران، موسسه نشر میراث مکتوب، چاپ اول.
  13. یاقوت حموی بغدادی، شهاب‌الدین بن عبدالله(1380) ، معجم البلدان، علی نقی منزوی، تهران، انتشارات و تولیدات فرهنگی، چاپ اول.
  14. مندا خانقاه، اردشیر (1390)، شکل‌گیری تومان‌های ایران در دوره‌ی مغول، (یایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، رشته تاریخ ایران).
  15. خسروی، خسرو(1357) ، جامعه‌ی دهقانی در ایران، تهران، انتشارات پیام، چاپ اول.
  16. خواند میر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین (1380)، حبیب السیر فی اخبارالبشر، با مقدمه جلال‌الدین همایی، زیر نظر محمد دبیر سیاقی، تهران، انتشارات خیام، چاپ چهارم.
  17. دلاواله، پیترو(1380) ، سفرنامه دلاواله، ترجمه محمود بهفروزی، تهران، نشر قطره، چاپ اول.
  18. رجب‌زاده، هاشم (1320)، آیین کشورداری در عهد رشیدالدین فضل‌الله، تهران، انتشارات توس، چاپ اول.
  19. سوداگری، محمد(1336) ، نظام ارباب و رعیتی در ایران، بی‌جا، گلشن، چاپ اول.
  20. طاهری، ابوالقاسم(1348) ، جغرافیای تاریخی خراسان از نظر جهان‌گردان، بی‌جا، شورای مرکزی جشن‌های شاهنشاهی ایران، چاپ اول.
  21. طالب، مهدی و عنبری، موسی (1387)، جامعه شناسی روستایی، تهران، موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.
  22. فضل‌الله، رشیدالدین بن عماد الدوله بن ابوالخیر(1338) ، جامع التواریخ ، به‌کوشش بهمن کریمی، تهران، دنیای کتاب، چاپ اول.
  23. فلاح‌تبار، نصرالله و فلاح‌تبار، غفار(1396) ، سیر فرآیند جغرافیای کشاورزی در ایران: از ایران باستان تا عصر حاضر، تهران، انتشارات ماهواره، چاپ اول.
  24. قزوینی، زکریا بن محمد بن محمود(1366) ، آثار البلاد و اخبار العباد، ترجمه عبدالرحمان شرفکندی (هژار)، تهران، اندیشه جوان، چاپ اول.
  25. گابریل، آلفونس(1381) ، مارکو پولو در ایران، ترجمه پرویز رجبی، تهران، اساطیر، چاپ اول.
  26. گروسه، رنه(1365) ، امپراتوری صحرا نوردان، ترجمه عبدالحسین میکده، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ دوم.
  27. لمبتون، آ، ک ، س(1362) ، مالک و زارع در ایران، ترجمه منوچهر امیری، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ سوم.
  28. لهسایی‌زاده، عبدالعلی(1369) ، تحولات اجتماعی در روستاهای ایران، شیراز، انتشارات نوید، چاپ اول.
  29. ____________ (1387)، جامعه شناسی کشاورزی ایران، تهران، سمت، چاپ اول.
  30. مرتضوی، منوچهر(1370) ، مسایل عصر ایلخانان، تبریز، انتشارات آگاه، چاپ دوم.
  31. مستوفی قزوینی، حمدالله بن ابی‌بکر بن محمد بن نصر (1362)، نزهت القلوب، به اهتمام و تصحیح گای لیسترانج، تهران، دنیای کتاب، چاپ اول.
  32. نسوی، شهاب‌الدین محمد خرندزی زیدری (1365)، سیرت جلال‌الدین منکبرنی، تصحیح و تعلیق مجتبی مینوی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ دوم.
  33. هروی، سیف بن محمد بن یعقوب(1383) ، تاریخ‌نامه هرات، غلامرضا طباطبایی مجد، تهران، انتشارات اساطیر، چاپ اول.
  34. یعقوبی، احمد بن ابی‌یعقوب بن جعفر بن وهب بن واضح (2002 م)، البلدان، محمد امین ضعاوی، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ اول.
ب. مجلات و مقالات

  1. اشراقی، احسان و شادپور، حسن (بی‌تا)، بررسی نظام مالیاتی ایران در عصر ایلخانی با تکیه بر گزارش‌های نزهت القلوب حمدالله مستوفی قزوینی»، نشریه تاریخ، سال پنجم، شماره 19، صص 48 – 66.
  2. دیبا، فاطمه (1399)، «بررسی مفهوم ریخت شناسی روستایی روستاها در تاریخ ایران»، تاریخ‌نامه خوارزم، سال هشتم، شماره 31، صص60 - 69 .
  3. راهب، غزال (1386)، «درنگی در مفهوم روستا»، محیط شناسی، دوره 23، شماره 41، صص 105 – 117.
  4. عباسی، جواد (1382)، امرای مغول و اسلام‌گرایی در دوره‌ی ایلخانان، پژوهش‌نامه علوم انسانی، (ویژه‌نامه)، شماره 38، تابستان، صص .87 - 111
  5. عباسی، جواد و یار محمدی، تکتم (1391)، «تاثیر حملات و حکومت مغولان در جمعیت خراسان (616 – 736 ق)»، تحقیقات تاریخ اجتماعی، سال 2، ش 1، صص 117 – 138.
  6. غفرانی، علی (1384)، «رشیدالدین فضل‌الله و اندیشه آبادگری در قلمرو ایلخانان»، مطالعات اسلامی، شماره 71، صص.166 – 190
  7. کنار رودی، قربان‌علی (1387)، «نظام مالیاتی مغولان و تاثیر آن در انحطاط و زوال شهرهای ایران»، پژوهش‌نامه تاریخ، سال سوم، شماره 12، صص 83 - 113.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 147
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 89


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب