فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات118
تعداد شماره‌ها1,255
تعداد مقالات9,395
تعداد مشاهده مقاله2,660,021
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,486,756
نقیب‌زاده, محمد, باقری, علی اوسط, یوسفی, رقیه. (1403). حق ارث زن در تفسیر تطبیقی آیه هفتم سوره نساء با تأکید بر تفسیر المیزان و تفسیر المنار. مطالعات فلسفی کلامی, 12(3), 123-141. doi: 10.22034/ijwf.2024.17874.2209
محمد نقیب‌زاده; علی اوسط باقری; رقیه یوسفی. "حق ارث زن در تفسیر تطبیقی آیه هفتم سوره نساء با تأکید بر تفسیر المیزان و تفسیر المنار". مطالعات فلسفی کلامی, 12, 3, 1403, 123-141. doi: 10.22034/ijwf.2024.17874.2209
نقیب‌زاده, محمد, باقری, علی اوسط, یوسفی, رقیه. (1403). 'حق ارث زن در تفسیر تطبیقی آیه هفتم سوره نساء با تأکید بر تفسیر المیزان و تفسیر المنار', مطالعات فلسفی کلامی, 12(3), pp. 123-141. doi: 10.22034/ijwf.2024.17874.2209
نقیب‌زاده, محمد, باقری, علی اوسط, یوسفی, رقیه. حق ارث زن در تفسیر تطبیقی آیه هفتم سوره نساء با تأکید بر تفسیر المیزان و تفسیر المنار. مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 12(3): 123-141. doi: 10.22034/ijwf.2024.17874.2209

حق ارث زن در تفسیر تطبیقی آیه هفتم سوره نساء با تأکید بر تفسیر المیزان و تفسیر المنار

پژوهشنامه اسلامی زنان‌ و‌ خانواده
دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 36، مهر 1403، صفحه 123-141    اصل مقاله (6.52 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ijwf.2024.17874.2209
نویسندگان
محمد نقیب‌زاده* 1؛ علی اوسط باقری2؛ رقیه یوسفی3
1استادیار علوم قرآن و تفسیر، مؤسسه آموزشی- پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، ایران. (نویسنده مسؤل)
2استادیار علوم قرآن و تفسیر، مؤسسه آموزشی- پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، ایران.
3سطح 4 تفسیر تطبیقی، دانش‌آموخته مؤسسه آموزشی معصومیه، قم، ایران.
چکیده
آیه هفتم سوره نساء از آیات بحث‌برانگیز میان مفسران شیعه و سنی است که در تفسیر المیزان و تفسیر المنار نیز نمود روشنی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تطبیقی تفسیر آیه هفتم سوره نساء در مورد حق ارث زن در کتاب تفسیر المیزان و کتاب تفسیر المنار انجام شد. بدین‌منظور تفاسیر فوق درمورد حق ارث زن به‌شیوه توصیفی- تحلیلی بررسی و ضمن داوری میان دو دیدگاه تفسیری سیاقی و فراسیاقی، شواهد نظریه فراسیاقی تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد مطابق تفسیر المیزان  کاربرد دو واژه الرجال و النساء در آیه هفتم سوره نساء که بر افراد بالغ دلالت دارد، ارتباط آن را با موضوع یتیمان قطع می‌کند. همچنین شأن نزول این آیه تأییدکننده نزول مستقل آن از سیاق یتامی است و شرط ارتباط صدوری آیه احراز نمی‌شود. ازسوی دیگر فقدان ارتباط موضوعی این آیه کریمه با آیات قبل و بعد که در سیاق احکام یتامی است، نشان از معترضه‌بودن آن دارد. درحالی‌که مطابق تفسیر المنار د مورد تخصیص آیه مورد بحث به غیر فرزندان پیامبر(ص) بر ناسازگاری با آیات عام مربوط به ارث، با آیات ارث‌بری فرزندان پیامبران نیز تنافی آشکاری دارد.
کلیدواژه‌ها
آیه هفتم سوره نساء؛ ارث زن؛ تعصیب؛ ارث فرزندان پیامبر؛ سیاق آیه؛ تفسیر المیزان؛ تفسیر المنار
مراجع
قرآن کریم (1383). مترجم: رضایی‌اصفهانی، محمدعلی. قم: چاپخانه اعتماد.

  1. ابن‌أبی طاهر، احمد‌بن أبی طاهر (بى‌تا). بلاغات النساء. قم: الشریف الرضی.
  2. ابن‌بابویه، محمد‌بن على (1403هـ.ق). معانی الأخبار. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  3. ابن‏بابویه، محمد‌بن على (1404هـ.ق). من لا یحضره الفقیه. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم.
  4. ابن‌حنبل، احمد‌بن محمد (1416هـ.ق). مسند الإمام أحمد‌بن حنبل. بیروت: مؤسسة الرسالة.
  5. ابن‌عاشور محمد‌بن‌طاهر (بی‌تا). التحریر و التنویر (تفسیر ابن عاشور). بیروت: مؤسسه التاریخ.
  6. ابن‌عطیه اندلسى، عبدالحق‌بن غالب (1422هـ.ق). المحرر الوجیز فى تفسیر الکتاب العزیز. بیروت: دارالکتب العلمیه.
  7. ابن‌کثیر. اسماعیل‌بن عمر (1419هـ.ق). تفسیر القرآن العظیم (ابن کثیر). بیروت: دارالکتب العلمیة.
  8. ابوالفتوح رازى، حسین‌بن على (1408هـ.ق). روض الجنان و روح الجنان فى تفسیرالقرآن. مشهد: بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى آستان قدس رضوى.
  9. ابوحیان، محمد‌بن یوسف (1420هـ.ق). البحر المحیط فى التفسیر. بیروت: دارالفکر.
  10. ابوداود، سلیمان‌بن اشعث (1420هـ.ق). سنن أبی داود. قاهره: دارالحدیث.
  11. ازهرى، محمد‌بن احمد (1421هـ.ق). تهذیب اللغة. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  12. اوسی، علی (1381). روش علامه طباطبایی در تفسیر المیزان. مترجم: میرجلیلی، سید حسین. تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
  13. بابایی، علی‌اکبر (1379). روش‌شناسی تفسیر قرآن. تهران. سمت.
  14. بیضاوی، عبدالله‌بن عمر (1418هـ.ق). أنوار التنزیل و أسرار التأویل (تفسیر البیضاوى). بیروت: داراحیاء التراث العربى.
  15. حسینی زنجانی، سیدعزالدین (1383). شرح خطبه حضرت زهرا(ع). قم. بوستان کتاب.
  16. دهخدا، علی اکبر (1337). لغت‌نامه. تهران: دانشگاه تهران.
  17. رجبی، محمود (1383). روش تفسیر قرآن. قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
  18. رشیدرضا، محمد (1414هـ.ق). تفسیر القرآن الحکیم الشهیر بتفسیر المنار. لبنان: دارالمعرفة.
  19. زمخشرى، محمود‌بن عمر (1407هـ.ق). أساس البلاغة. بیروت: دارصادر - بیروت. .
  20. سیوطى، عبدالرحمن‌بن ابى‏بکر (1404هـ.ق). الدر المنثور فى تفسیر المأثور. قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشى نجفى.
  21. صاحب، اسماعیل‌بن عباد (1414هـ.ق). المحیط فى اللغة. بیروت: عالم الکتب.
  22. طباطبایى، محمدحسین (1390هـ.ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات .
  23. طبرسى، فضل‌بن حسن (1372). مجمع البیان فى تفسیر القرآن. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
  24. طبرى ابوجعفر محمد‌بن جریر (1412هـ.ق). جامع البیان فى تفسیر القرآن (تفسیر الطبرى). بیروت: دارالمعرفه.
  25. طبرى کیاهراسى، ابوالحسن على‌بن محمد (1405هـ.ق). احکام القرآن (کیاهراسى). بیروت: دارالکتب العلمیة.
  26. طریحى، فخرالدین‌بن محمد (1375). مجمع البحرین. تهران: مرتضوی.
  27. طوسى، محمد‌بن حسن (بی‌تا). التبیان فى تفسیر القرآن. بیروت: داراحیاء التراث العربى.
  28. علم‏الهدى، ‌بن الحسین، (1415هـ.ق). الانتصار. قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم.
  29. علم‏الهدى، على‌بن الحسین (1417هـ.ق). مسائل الناصریات. تهران: رابطة الثقافة و العلاقات الاسلامیة.
  30. فخررازى. محمد‌بن‌عمر (1420هـ.ق). التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب). بیروت: داراحیاء التراث العربی.
  31. فراهیدى، خلیل‌بن احمد (1409هـ.ق). کتاب‌العین. قم: نشر هجرت.
  32. فیض کاشانى، محمدمحسن‌بن شاه مرتضى (1406هـ.ق). الوافی. اصفهان: کتابخانه امام أمیرالمؤمنین (ع).
  33. قمى، على‌بن ابراهیم (1363). تفسیر القمی. قم: دارالکتاب.
  34. کلینى، محمد‌بن یعقوب (1430هـ.ق). الکافی. قم: موسسه علمى فرهنگى دارالحدیث.
  35. مجلسى، محمدباقر‌بن محمدتقى (1403هـ.ق). بحارالأنوارالجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار. بیروت: دارإحیاء التراث العربی.
  36. مجلسى، محمدتقى‌بن مقصودعلی (1406هـ.ق). روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه (ط - القدیمة). قم: مؤسسه فرهنگى اسلامى کوشانبور.
  37. مطهرى، مرتضى (1372). مجموعه آثار استاد شهید مطهرى. قم: صدرا.
  38. مظهری، محمدثناءالله (1412هـ.ق). التفسیر المظهرى. پاکتسان: مکتبة رشدیه.
  39. نجارزادگان، فتح‌الله (1383). تفسیر تطبیقی. قم: انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی.
  40. نسائى، احمد‌بن‌على (1411هـ.ق). السنن الکبرى. بیروت: دارالکتب العلمیة.
  41. نوری، حسین (1364). کتابی که نیمی از علم فقه است. نشریه نور علم، 1، 27 -
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 125
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 150


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب