اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,272
تعداد مقالات9,554
تعداد مشاهده مقاله2,769,959
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,536,232
مهدوی, سید رضا, اسماعیلی زاده, عباس. (1403). اعتبارسنجی روایت اعمش ذیل آیه «القیا فی جهنم» وتأویل آن به پیامبر ص و امیرالمومنین ع . مطالعات فلسفی کلامی, 11(21), 207-230. doi: 10.22034/pht.2025.14925.1383
سید رضا مهدوی; عباس اسماعیلی زاده. "اعتبارسنجی روایت اعمش ذیل آیه «القیا فی جهنم» وتأویل آن به پیامبر ص و امیرالمومنین ع ". مطالعات فلسفی کلامی, 11, 21, 1403, 207-230. doi: 10.22034/pht.2025.14925.1383
مهدوی, سید رضا, اسماعیلی زاده, عباس. (1403). 'اعتبارسنجی روایت اعمش ذیل آیه «القیا فی جهنم» وتأویل آن به پیامبر ص و امیرالمومنین ع ', مطالعات فلسفی کلامی, 11(21), pp. 207-230. doi: 10.22034/pht.2025.14925.1383
مهدوی, سید رضا, اسماعیلی زاده, عباس. اعتبارسنجی روایت اعمش ذیل آیه «القیا فی جهنم» وتأویل آن به پیامبر ص و امیرالمومنین ع . مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 11(21): 207-230. doi: 10.22034/pht.2025.14925.1383

اعتبارسنجی روایت اعمش ذیل آیه «القیا فی جهنم» وتأویل آن به پیامبر ص و امیرالمومنین ع 

پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی (علمی پژوهشی)
دوره 11، شماره 21، دی 1403، صفحه 207-230    اصل مقاله (10.42 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pht.2025.14925.1383
نویسندگان
سید رضا مهدوی* 1؛ عباس اسماعیلی زاده2
1طلبه سطح 3 حوزه علمیه قم
2استادیار دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
جمع‌آوری احادیث موضوعه و شناخت و جداسازی آن‌ها از منابع اصیل می‌تواند کمک بسزایی در حفظ آثار روایی از گزند تحریف‌ها و برداشت‌های اشتباه داشته باشد. اما در این مسیر، عدم وجود معیارهای صحیح و دقیق از یک سو و برخورد سلیقه‌ای و گاه غرض‌ورزانه از سوی دیگر باعث شده است بسیاری از احادیث صحیح و یا ضعیف را در عداد احادیث جعلی قرار دهند. ابن‌جوزی در کتاب «الموضوعات» به بهانه کذّاب بودن یا متهم بودن یک راوی، راه افراط پیموده و احادیث زیادی را رمی به کذب و جعل نموده است. از جمله، روایتی را که به نقل از اعمش در فضیلت امام علی× در ذیل آیه «القیا فی جهنم» نقل شده است، بدون توجه به سند‌های متعدد دیگر و مضامین روایات همسو با این روایت، تنها به علت وجود یک راوی در سند، حکم به موضوعه بودن داده است. در این مجال، با کاویدن سندی و متنی روایت تلاش شده عدم جعلی بودن آن و مطابقت آن با روایات متعدد در کتب اهل‌سنت مورد بررسی قرار گیرد و احتمال خطاب «القیا» به پیامبر اکرم| و امام علی× تقویت شود.
کلیدواژه‌ها
الموضوعات؛ ابن جوزی؛ اعمش؛ حدیث؛ قسیم النار
مراجع
فهرست منابع

  1. ابن‌أبی‌یعلى، طبقات الحنابلة، المحقق: محمد حامد الفقی، بیروت: دار المعرفة، بی‌تا.
  2. ابن‌جوزی، الموضوعات من الاحادیث المرفوعات، بیروت: دار ابن‌حزم، الطبعة الاولی، 2008م.
  3. ابن‌حبان، الثقات، تحقیق: السید شرف الدین أحمد، دار الفکر، الطبعة الأولى، 1395 - 1975.
  4. ابن‌حجر العسقلانی، لسان المیزان، تحقیق: دائرة المعرف النظامیة - الهند، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، الطبعة الثالثة، 1406 – 1986.
  5. ابن‌حجر العسقلانی، تهذیب التهذیب، مطبعة دائرة المعارف النظامیة - الهند، الطبعة الأولى، 1326ق.
  6. ابن‌عساکر، تاریخ دمشق، المحقق: عمرو بن غرامة العمروی، دار الفکر للطباعة والنشر والتوزیع، 1415ق - 1995م.
  7. ابن‌کثیر، تفسیر القرآن العظیم، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1419 ق.
  8. ابن‌داود حلی، کتاب الرجال، منشورات الشریف الرضی، قم.
  9. ابن‌الساعی، تاج الدین، الدر الثمین فی أسماء المصنفین، تونس: دار الغرب الاسلامی، 1430ق.
  10. ابن‌معین، تاریخ ابن‌معین (روایة عثمان الدارمی)، المحقق: أحمد محمد نور سیف، دار المأمون للتراث - دمشق.
  11. ابن‌معین، معرفة الرجال، المحقق: الجزء الأول: محمدکامل القصار، دمشق: مجمع اللغة العربیة، الطبعة الأولى، 1405هـ، 1985م.
  12. ابن‌مغازلی، مناقب أمیر المؤمنین علی بن أبی طالب رضی الله عنه، المحقق: أبو عبد الرحمن ترکی بن عبد الله الوادعی، صنعاء: دار الآثار، الطبعة الأولى، 1424 هـ - 2003 م.
  13. ابن‌الفاخر، معمر بن عبد الواحد، موجبات الجنة، المحقق: ناصر بن أحمد بن النجار الدمیاطی، مکتبة عباد الرحمن، الطبعة: الأولى، 1423 هـ - 2002 م.
  14. استرآبادی، علی، تأویل الآیات الظاهرة فی فضائل العترة الطاهرة، قم: مؤسسة النشر الإسلامی‌، 1409ق.
  15. بحرانی، سید هاشم الحسینی، البرهان فى تفسیر القرآن، تهران: بنیاد بعثت، 1416 ق.
  16. ثعلبى، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، 1422 ق.
  17. حسکانی، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تهران: سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامى، 1411 ق.
  18. خزاعی، محمد بن احمد، الاربعین عن الاربعین فی فضائل امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب×، العتبة الحسینیة المقدسة، 1437ق.
  19. خطیب البغدادی، تاریخ بغداد، دار الکتب العلمیة، بیروت، بی‌تا.
  20. ذهبی، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر والأعلام، تحقیق: د. عمر عبد السلام تدمری، بیروت: دار الکتاب العربی، سنة النشر: 1407هـ - 1987م، الطبعة: الأولى.
  21. ذهبی، سیر أعلام النبلاء، مجموعة محققین بإشراف شعیب الأرناؤوط، مؤسسة الرسالة، الطبعة: غیر متوفر.
  22. ذهبی، سیر أعلام النبلاء، القاهرة: دار الحدیث، الطبعة: 1427هـ - 2006م.
  23. ذهبی، میزان الاعتدال فی نقد الرجال، تحقیق الشیخ علی محمد معوض والشیخ عادل أحمد عبدالموجود، بیروت: دار الکتب العلمیة، 1995م.
  24. زمخشرى، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی، 1407 ق.
  25. سمعانی المروزی، عبد الکریم بن محمد، الأنساب، المحقق: عبد الرحمن بن یحیى المعلمی الیمانی وغیره، حیدر آباد: مجلس دائرة المعارف العثمانیة، الطبعة: الأولى، 1382 هـ - 1962 م.
  26. سیوطى، الدر المنثور فى تفسیر المأثور، کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى، قم، 1404 ق.
  27. سیوطی، اللئالی المصنوعه، بیروت: دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون، 1417 ق.
  28. صفدی، الوفی بالوفیات، المحقق: أحمد الأرناؤوط وترکی مصطفى، بیروت: دار إحیاء التراث، عام النشر: 1420هـ - 2000م.
  29. صیرفینی، تقی الدین، المنتخب من کتاب السیاق لتاریخ نیسابور، تحقیق خالد حیدر، بیروت: دار الفکر للطباعة والنشر التوزیع، 1414هـ.
  30. طباطبایی، سید عبد العزیز، أهل البیت^ فی المکتبة العربیة، قم: آل البیت، 1417ق.
  31. طباطبایى، سید محمد حسین، المیزان فى تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417ق.
  32. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تحقیق: محمد جواد بلاغى، تهران: انتشارات ناصر خسرو، 1371ش.
  33. طبری، جامع البیان فى تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفه، 1412 ق.
  34. طوسی، محمد بن حسن، الأبواب (رجال الطوسی)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم: النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین، 1375ش.
  35. طوسى، محمد بن حسن، التبیان فى تفسیر القرآن، تحقیق: احمد قصیرعاملى، بیروت: دار احیاء التراث العربی، چاپ اول.
  36. طوسى، محمد بن حسن، الأمالی، قم: دار الثقافة، 1414ق.
  37. عتر، نورالدین، منهج النقد فی علوم الحدیث، دمشق: دار الفکر، الطبعة الثالثة، 1418هـ - 1997م.
  38. عجلی، أحمد بن عبد الله بن صالح، معرفة الثقات، تحقیق: عبد العلیم عبد العظیم البستوی، مکتبة الدار - المدینة المنورة، الطبعة الأولى، 1405 - 1985.
  39. فتنی، محمد طاهر، تذکرة الموضوعات، إدارة الطباعة المنیریة، الطبعة الأولى، 1343 هـ.
  40. فخر رازى، مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1420 ق.
  41. فسوی، المعرفة والتاریخ، المحقق: خلیل المنصور، دار الکتب العلمیة، بیروت.
  42. القندوزی الحنفی، ینابیع المودة لذوی القربى، تحقیق: سید علی جمال اشرف الحسینی، اسوه: دار الاسوة للطباعة والنشر، الطبعة: الأولى، تاریخ النشر: 1416 ه‍.
  43. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، موسسة آل البیت^ لإحیاء التراث.
  44. مزی، تهذیب الکمال، بیروت: مؤسسة الرسالة، الطبعة الأولى، 1400 - 1980، تحقیق: د. بشار عواد معروف.
  45. منتجب الدین رازی، علی بن عبدالله، فهرست منتجب الدین، قم: کتابخانه عمومى آیة الله العظمى مرعشى نجفى، 1366ش.
  46. منتجب الدین بن بابویه، على بن عبیدالله بن حسن بن بابویه قمى، الأربعون حدیثا، قم: مؤسسة الإمام المهدی×، 1408ق.
  47. نجاشی، رجال النجاشی، المحقق: السید موسى الشبیری الزنجانی، قم: مؤسسة النشر الإسلامی، بی‌تا.
  48. نوری، موسوعة أقوال الدارقطنی، الدکتور محمد مهدی المسلمی، أشرف منصور عبد الرحمان، أحمد عبد الرزاق عید، أیمن إبراهیم الزاملی ومحمود خلیل، بی‌تا.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 135
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 86


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب