اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,328
تعداد مقالات9,945
تعداد مشاهده مقاله2,976,823
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,675,458
شریفی, لیلا, قاضی خانی, حسین. (1403). الگویی در سوگواری دینی؛ مطالعه موردی عملکرد رسول خدا(ص) در شهادت جعفر بن ابیطالب. مطالعات فلسفی کلامی, 4(6), 25-37.
لیلا شریفی; حسین قاضی خانی. "الگویی در سوگواری دینی؛ مطالعه موردی عملکرد رسول خدا(ص) در شهادت جعفر بن ابیطالب". مطالعات فلسفی کلامی, 4, 6, 1403, 25-37.
شریفی, لیلا, قاضی خانی, حسین. (1403). 'الگویی در سوگواری دینی؛ مطالعه موردی عملکرد رسول خدا(ص) در شهادت جعفر بن ابیطالب', مطالعات فلسفی کلامی, 4(6), pp. 25-37.
شریفی, لیلا, قاضی خانی, حسین. الگویی در سوگواری دینی؛ مطالعه موردی عملکرد رسول خدا(ص) در شهادت جعفر بن ابیطالب. مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 4(6): 25-37.

الگویی در سوگواری دینی؛ مطالعه موردی عملکرد رسول خدا(ص) در شهادت جعفر بن ابیطالب

تاریخ اهل بیت علیهم السلام
دوره 4، شماره 6، شهریور 1403، صفحه 25-37    اصل مقاله (551.14 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
لیلا شریفی* 1؛ حسین قاضی خانی2
1جامعه الزهرا
2پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
چکیده
عزاداری و یادکرد از تازه درگذشتگان در زمره سنت‌های پسندیده جوامع انسانی است که گاه به دلیل عدم توجه به بایسته‌ها و نبایسته‌های آن آسیب‌هایی را به همراه می‌آورد. از آن‌جا که رفتارهای پیامبر(ص) در جامعه اسلامی همواره مورد توجه مسلمانان و الگو و سرمشق آنان بوده است به نظر می‌رسد بتوان در سیره رفتاری ایشان نمونه‌ای برای این مسأله یافت. جعفر بن ابیطالب به عنوان یکی از شخصیت های برجسته و تاثیر گذار در صدر اسلام بود که نقش ویژه‌ای به عنوان نماینده فرهنگی و فرمانده نظامی در تبلیغ اسلام ایفا کردند و سرانجام در نبرد موته به عنوان یکی از فرماندهان سپاه اسلام به شهادت رسید و فقدان او واکنش‌هایی از سوی رسول خدا(ص) را به عنوان عزاداری بر جعفر به دنبال داشت. سوال این است که رسول خدا(ص) در مواجهه با شهادت جعفربن ابی‌طالب چگونه ‌الگویی را در سوگواری دینی به مسلمانان ارائه داد؟ پاسخ‌گویی به این سوال با بهره گیری از داده‌های منابع متقدم تاریخی و حدیثی و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی در جهت ارائه الگو برای جامعه اسلامی در سوگواریها انجام شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهند پیامبر در ارائه الگوی دینی عزاداری از برخی سنت‌های جامعه مانند واکنش‌های عاطفی در تسلیت و تعزیت، واکنش‌های حمایتی در رسیدگی به خانواده متوفی و فرزندان وی بهره گرفتند. ایشان همچنین در ایجاد سنت‌های پسندیده جدید اطعام بر خانواده متوفی و عزاداری تا سه روز را مد نظر قرار دادند و از برخی سنت‌ها مانند نوحه‌گری و جزع و فزع نهی کردند.
کلیدواژه‌ها
شهادت جعفر بن ابیطالب؛ پیامبر؛ سنت های جاهلی؛ الگو سازی سوگواری دینی
مراجع
* قران کریم(1384). مترجم: الهی‌قمشه‌ای، مهدی. قم: ام‌ابیها.

  1. ابن‌اثیر، عزالدین (1409هـ.ق). اسدالغابه فی معرفه الصحابه. بیروت: دارالفکر.
  2. ابن‌جوزی، ابوالفرج (1402هـ.ق). المنتظم فی تاریخ الامم والملوک. بیروت: دارالکتب العلمیه.
  3. ابن‌حجر عسقلانی، شهاب الدین (1415هـ.ق). الاصابه فی تمییز الصحابه. بیروت: دار‌الکتب العلمیه.
  4. ابن‌سعد، محمد (1418هـ.ق). طبقات الکبری. بیروت: دارالکتب العلمیه.
  5. ابن‌عبدالبر، أبوعمر یوسف‌بن عبد الله (1412هـ.ق). الاستیعاب فى معرفة الأصحاب. محقق: البجاوى، على‌محمد. بیروت: دار‌الجیل.
  6. ابن‌منظور، محمد‌بن مکرم (1414هـ.ق). لسان العرب. بیروت: دار‌صادر.
  7. ابن‌هشام حمیری معافری، ابو محمد (بی‌تا). السیره النبویه. بیروت: دار‌المعرفه.
  8. اصفهانی، ابوالفرج (بی‌تا). مقاتل الطالبین. بیروت: دار‌المعرفه.
  9. بخاری، محمد‌بن اسماعیل (1422هـ.ق). الجامع المسند الصحیح المختصر من مسائل رسول الله. محقق: محمد زهیر‌بن ناصر الناصر. بی‌جا: دار‌طوق النجاه.
  10. برقی، احمد‌بن محمد (1371). المحاسن. محقق: محدث، جلال‌الدین. قم: دارالکتب الاسلامیه.
  11. بلاذری، احمد‌بن یحیی (1417هـ.ق). انساب الاشراف. بیروت: دار‌الفکر.
  12. بیهقی، ابوبکر (1405هـ.ق). دلائل النبوه. بیروت: دار‌الکتب العلمیه.
  13. جوادعلی (بی‌تا). المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام. بی‌جا: کتابخانه مدرسه فقاهت.
  14. حرعاملی، محمد‌بن حسن (1409هـ.ق). وسائل الشیعه. قم: مؤسسه آل‌البیت.
  15. ذهبی، شمس الدین (1409هـ.ق). تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام. بیروت: دار‌الکتاب العربی.
  16. شهیدثانی، زین‌الدین‌بن علی (بی‌تا). مسکن الفواد عند فقه الاحبه والاولاد. قم: بصیرتی.
  17. صدوق، محمد‌بن علی (1376.الف). الامالی. تهران: کتابچی.
  18. صدوق، محمد‌بن علی (1413هـ.ق.ب). من لا یحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین.
  19. الغبان، محمد جواد(1373ه.ق). جعفر بن ابیطالب. بیروت: دارالزهرا.
  20. فارس، نایف منیر(1432ه.ق). عبق الریاحین فی سیره ذی الجناحین جعفربن ابیطالب. کویت: مبره الال والاصحاب.
  21. قمی، علی‌بن ابراهیم (1363). تفسیرالقمی. قم: دارالکتاب.
  22. کلینى، محمد‌بن یعقوب (1362). الکافی. تهران: اسلامیة.
  23. مجلسی، محمدتقی (1414هـ.ق). لوامع صاحبقرانی. قم: اسماعیلیان.
  24. محمدی اشتهاردی، محمد(1396). زندگی پر افتخار حمزه و جعفر دو شهید ممتاز. مشهد: به نشر.
  25. مرتضی عاملی، جعفر (1426هـ.ق). الصحیح من سیره النبی الاعظم. قم: دارالحدیث.
  26. مسعودی، ابوالحسن علی‌بن حسین‌بن علی (1409هـ.ق). مروج الذهب. مصحح: اسعدداغر. قم: دار‌الهجره.
  27. معماریان، محمد مهدی (1397). جعفر طیار مردی که اگر می‌بود. قم: بیت‌الاحزان.
  28. مقریزی، تقى‌الدین أحمد‌بن على (1420هـ.ق). إمتاع الأسماع بما للنبى من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع. محقق: النمیسى، محمدعبد الحمید. بیروت: دار‌الکتب العلمیة.
  29. واقدی، محمد‌بن عمر (1409هـ.ق). المغازی. بیروت: اعلمی.
  30. الوحش، اشرف محمد (1998م). شهداءحول الرسول جعفر بن ابیطالب. مصر: دارالفضیله للنشر والتوزیع والتصدیر.
  31. یعقوبی، احمد‌بن ابى یعقوب (بی‌تا). تاریخ الیعقوبى. بیروت: دار‌صادر.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 88
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 64


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب