فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات118
تعداد شماره‌ها1,255
تعداد مقالات9,395
تعداد مشاهده مقاله2,660,041
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,486,766
باشبو, نسلیشاه, شریف فخر, فاطمه, کاشانی, سید وحید. (1403). نقد و بررسی جایگاه و تأثیر انسان‌شناسی نومعتزله در مسئلۀ قلمرو مخاطب دین. مطالعات فلسفی کلامی, 10(19), 61-81.
نسلیشاه باشبو; فاطمه شریف فخر; سید وحید کاشانی. "نقد و بررسی جایگاه و تأثیر انسان‌شناسی نومعتزله در مسئلۀ قلمرو مخاطب دین". مطالعات فلسفی کلامی, 10, 19, 1403, 61-81.
باشبو, نسلیشاه, شریف فخر, فاطمه, کاشانی, سید وحید. (1403). 'نقد و بررسی جایگاه و تأثیر انسان‌شناسی نومعتزله در مسئلۀ قلمرو مخاطب دین', مطالعات فلسفی کلامی, 10(19), pp. 61-81.
باشبو, نسلیشاه, شریف فخر, فاطمه, کاشانی, سید وحید. نقد و بررسی جایگاه و تأثیر انسان‌شناسی نومعتزله در مسئلۀ قلمرو مخاطب دین. مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 10(19): 61-81.

نقد و بررسی جایگاه و تأثیر انسان‌شناسی نومعتزله در مسئلۀ قلمرو مخاطب دین

مطالعات اندیشه معاصر مسلمین
دوره 10، شماره 19، فروردین 1403، صفحه 61-81    اصل مقاله (407.68 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
نسلیشاه باشبو* 1؛ فاطمه شریف فخر2؛ سید وحید کاشانی2
1. دانشجوی دکتری کلام اسلامی، مجتمع آموزش عالی بنت الهدی، جامعة المصطفی العالمیة
2استادیار جامعة المصطفی العالمیة
چکیده
نومعتزله عرب متأخر، اندیشمندانی عقل­گرا با مبانی مدرن می­باشند که در حیطۀ دین و مسائل آن، با قصد رفع انحطاط و عقب­ماندگی، به زعم خود به ارائۀ نظراتی روشن­گرانه پرداخته­اند که مخاطب دین نیز یکی از این مسائل است­. از آنجا که دین، در خارج از ذهن، وجودی مستقل و خارجی ندارد و دارای وحدتی حقیقی نیست، مخاطب آن، دریافت کننده­ و تحقق­بخش معارف دینی است که وضعیت، کیفیت و گسترۀ آن، به مبانی انسان­شناسی وابسته است. از­این­رو، در این مقاله، به نقد و بررسی جایگاه و تأثیر انسان­شناسی نومعتزله در مسئلۀ قلمرو مخاطب دین، پرداخته شد که این مهم، با استفاده از روش کیفی و رویکرد توصیفی-تحلیلی، صورت پذیرفته است. پس از بررسی مفهوم دین و مبانی انسان­شناسی نومعتزله، انحصار مخاطب اولیه و مستقیم دین به مردم عصر نزول و امکان مخاطب قرار گرفتن انسان پساتدوینِ قرآن به صورت مشروط و مقید، به عنوان دیدگاه آنها، نمایان می­شود. مبانی انسان­شناسی نومعتزله ذیل عناوینی همچون: فانی و مادی بودن انسان، عقلانیت، ناطقیت، اختیار و تاریخ­مندی انسان مورد بررسی قرار گرفته و تأثیر هر کدام از این مبانی بر گسترۀ مخاطب دین روشن شده است. مبنای تاریخ­مندی انسان، گسترۀ مخاطب اولیه را تعیین می­نماید. همچنین مبنای عقلانیت، گسترۀ مخاطب دوم و مبنای سکولار بودن انسان، گسترۀ مخاطب سوم را آشکار می­نماید که انتقاداتی از قبیل: منتهی­شدن به نسبیت و شکاکیت، کاهش چشم­گیر مخاطب دین، جای­گزینی قانون مدنی به جای قانون دینی، تناقض تأثیرپذیری مطلق از مخاطب با نقش اصلاح­گری دین، ناهماهنگی تاریخ­مندی مخاطب دین با آیات قرآن، خوانش انحصاری از خطاب دینی و خلط میان فهم باطنی و فهم سیال، متوجه آن می­گردد.
کلیدواژه‌ها
مخاطب دین؛ مبانی انسان‌شناسی؛ نومعتزله عرب متأخر
مراجع
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 80
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 56


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب