اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,317
تعداد مقالات9,878
تعداد مشاهده مقاله2,898,389
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,614,800
مروتی, سهراب, رحیمی, معصومه. (1400). بررسی تأثیر اختلاف قرائات در برداشت‌های تفسیری المیزان. مطالعات فلسفی کلامی, 9(17), 208-240. doi: 10.22034/qer.2022.6538
سهراب مروتی; معصومه رحیمی. "بررسی تأثیر اختلاف قرائات در برداشت‌های تفسیری المیزان". مطالعات فلسفی کلامی, 9, 17, 1400, 208-240. doi: 10.22034/qer.2022.6538
مروتی, سهراب, رحیمی, معصومه. (1400). 'بررسی تأثیر اختلاف قرائات در برداشت‌های تفسیری المیزان', مطالعات فلسفی کلامی, 9(17), pp. 208-240. doi: 10.22034/qer.2022.6538
مروتی, سهراب, رحیمی, معصومه. بررسی تأثیر اختلاف قرائات در برداشت‌های تفسیری المیزان. مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 9(17): 208-240. doi: 10.22034/qer.2022.6538

بررسی تأثیر اختلاف قرائات در برداشت‌های تفسیری المیزان

مطالعات قرائت قرآن
دوره 9، شماره 17، اسفند 1400، صفحه 208-240    اصل مقاله (14.21 M)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/qer.2022.6538
نویسندگان
سهراب مروتی* 1؛ معصومه رحیمی2
1استاد تمام گروه علوم قران و حدیث دانشگاه ایلام،ایران
2دانشجوی دکتری رشته الهیات،گرایش علوم قران و حدیث،گروه اللهیات،دانشگاه ایلام،ایران
چکیده
تفسیر صحیح آیات قرآن، در طول تاریخ اسلام تابه‌حال، یکی از ضرورت‌های جامعه اسلامی محسوب می‌شده است. از پیش‌نیازهای مهم در تفسیر آیات، در اختیار داشتن قرائت صحیح ابلاغ شده از سوی پیامبرJ است. مفسران قرآن کریم در مسئله اختلاف قرائات، رویکردهای متفاوتی را دنبال کرده‌اند. یکی از مهم‌ترین این رویکردها، نقد و بررسی قرائت رایج و انتخاب قرائت صحیح از میان قرائات مختلف است. علامه طباطبایی ازجمله مفسرانی است که با این بینش به تفسیر آیات قرآن پرداخته است. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی به واکاوی دیدگاه علامه در مسئله اختلاف قرائات و نیز تأثیر آن در برداشت‌های تفسیری المیزان پرداخته است. ایشان در مواجهه با مسئله اختلاف قرائات، با روشی متفاوت، گاهی قرائت رایج را ترجیح، گاهی با توجه به معیارهای مختلف ازجمله سیاق آیات، دوری از تکلفات دستوری، اقتضای طبع المعنی، تطابق با حکم مسلم اسلامی، تطابق با براهین عقلی و...قرائت غیرمتداول را ترجیح و گاهی با وجود مطرح نمودن اختلاف قرائات، از ترجیح یکی بر دیگری خودداری نموده است. تبیین معیارها و الگوهای وی در نقد و ترجیح قرائات و همچنین تحلیل قرائاتی که بدون دلیل ارجح ذکر شده‌اند، از مهم‌ترین مباحث این پژوهش است.
کلیدواژه‌ها
قرائت؛ علامه طباطبایی؛ تفسیر المیزان؛ اختلاف قرائات؛ احتجاج قرائات
مراجع
  1. قرآن، ترجمه محمدعلی رضایی اصفهانی و جمعی از اساتید جامعة المصطفی ، انتشارات بین‌المللی المصطفی، قم: چاپ دوم، 1388.
  2. آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، تحقیق: علی عبدالباری عطیه، دارالکتب العلمیه، بیروت: 1415.
  3. ابن‌جزری، عبدالرحمان بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، تحقیق: عبدالرزاق مهدی، دارالکتب العربی، بیروت: 1421.
  4. ــــــ، النشر فی القراءات العشر، دارالکتب العلمیه، بیروت: بی‌تا.
  5. ابن‌عطیه اندلسی، عبدالحق بن غالب، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، دارالکتب العلمیه، بیروت: 1422.
  6. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، فهرست ابن‌الندیم، تحقیق رضا تجدد، بی‌نا، بی‌جا: بی‌تا.
  7. ابوشامه، عبدالرحمن، ابراز المعانی من حرز الامانی، البانی، قاهره: 1395.
  8. احتشامی، علی حسین، «معیارها و اسلوب‌های اختیار در گزینش قرائت صحیح و آثار آن»، پژوهش دینی، شماره 40، 1399.
  9. استادی، کاظم، «ارتباط اختلاف قرائات با تحریف قرآن»، پژوهش های قرآنی، شماره ٧۴، 1394.
  10. اکبرنژاد، مهدی، «بررسی تاثیر اختلاف قرائات در برداشت‌های تفسیری مجمع البیان»، مطالعات قرآن و حدیث.
  11. اندلسی، ابوحیان محمد بن یوسف، البحر المحیط فی التفسیر، دارالفکر، بیروت: 1420.
  12. اهوازی، ابوالحسن بن علی، الوجیز، دارالفکر، بیروت: 2002.
  13. بروجردی، میرزا مهدی، برهان روشن (البرهان علی عدم تحریف القرآن) بی‌نا، تهران: 1374.
  14. البلاغی النجفی، محمدجواد، آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن، بنیاد بعثت، قم: 1420 ق.
  15. بهجت‌پور، عبدالکریم، «تبیین روش‌مند و علمی بودن بی‌تأثیری اختلاف قرائات بر تحریف قرآن»، آموزه‌های قرآنی، شماره 30، 1398.
  16. بیضاوی، عبدالله بن عمر، انوار التنزیل و اسرار التأویل، دار احیاءالتراث العربی، بیروت: 1418.
  17. جعفری، رسول محمد، «بررسی کارکرد سیاق در المیزان»، فصلنامه پژوهشی مطالعات فهم حدیث، شماره دوم، 1395.
  18. خامه‌گر، محمد، «روش شناسی رویکرد علامه طباطبایی در اختلاف قرائات»، پژوهش‌های قرآنی، شماره 70، 1391.
  19. خطیب، عبداللطیف، معجم القراءات، دار سعدالدین، دمشق: 1422.
  20. خوئی، السیدأبوالقاسم، البیان فی تفسیر القرآن، دار الزهراء للطباعۀ والنشر و التوزیع، بیروت: چاپ چهارم، 1395.
  21. دانی، ابوعمرو عثمان بن سعید، التیسیر فی القرائات السبع، دارالکتب العلمیه، بیروت: 1426.
  22. ــــــ، جامع البیان فی قراءات السبع، جامعه الشارقه، امارات: 1428.
  23. دمیاطی، احمد بن محمد، اتحاف فضلاء البشر فی القراءات الاربعه عشر، دارالکتب العلمیه، بیروت: 1422.
  24. دیمه‌کار گراب، محسن؛ ایروانی نجفی، مرتضی، «روش علامه طباطبایی در مواجهه با اختلاف قرائات در المیزان»، فصلنامه تحقیقات علوم قرآن و حدیث، شماره 12، 1394.
  25. رجبی، محمود، روش تفسیر قرآن، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، قم: 1383.
  26. زرکشی، بدرالدین، محمد بن عبدالله، البرهان فی العلوم القرآن، دارالمعرفه، بیروت: 1408.
  27. ستوده‌نیا، محمدرضا، «طبقه‌بندی و تحلیل آراء فقیهان شیعه در حوزه اختلاف قرائات»، کتاب قیم، شماره 17، 1396.
  28. سیوطی، جلال‌الدین عبدالرحمان، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی، قم: 1404.
  29. صدر، سید محمدباقر، دروس فی علم الاصول، دارالکتب اللبنانی، بیروت: 1406.
  30. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: سید محمدباقر موسوى همدانى، دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین، قم: 1378.
  31. ــــــ، قرآن در اسلام، دار الکتب الاسلامیه، تهران: 1353.
  32. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، دار المعرفۀ، بیروت: 1406.
  33. طبری، محمدبن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، دارالمعرفه، بیروت: 1412.
  34. طوسى، محمد بن حسن، التبیان فى تفسیر القرآن، تحقیق: احمد قصیر عاملى، دار احیاء التراث العربى، بیروت: بی‌تا.
  35. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، به کوشش: سید هاشم رسولی، چاپخانه علمیه، تهران: 1380.
  36. فاکر میبدی، محمد، «اختلاف قرائات و نقش آن در تفسیر از دیدگاه علامه طباطبایی»، دوفصل‌نامه قرآن‌شناخت، سال هفتم، 1393.
  37. فضلی، عبدالهادی، القراءات القرآنیه، دارالقلم، بی‌جا: 1405.
  38. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، موسسه دارالکتاب، قم: 1404.
  39. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ترجمه و شرح: محمدباقر کمره‌ای، دارالکتب الاسلامیه، تهران: چاپ دوم، ۱۴۰۷ ق.
  40. متولی، عبد الحمید محمود، أضواء علی مناهج بعض المفسرین من زوایا علوم القرآن، اسلامیه، بیروت: 1420.
  41. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار الجامعه الدرر اخبار الائمه الاطهارD، موسسه الوفاء، بیروت: 1404.
  42. معرفت، محمد هادی، التمهید فی علوم القرآن، موسسه النشر الاسلامی، قم: 1415.
  43. مؤدب، سید رضا، «تفسیر المیزان و قرائات غیر متداول»، نشریه معرفت، شماره 214. 1393.
  44. ــــــ، مبانی تفسیر قرآن، دانشگاه قم، قم: چاپ دوم، 1390.
  45. واسطی، عبدالله بن عبدالمومن، الکنز فی القراءات العشر، مکتبه الثقافه الدینیه، قاهره: 1425.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 255
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 234


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب