اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,364
تعداد مقالات10,247
تعداد مشاهده مقاله3,191,582
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,784,355
حسینی علایی, فاطمه. (1402). جغرافیای فرهنگی کوفه در نهج البلاغه. مطالعات فلسفی کلامی, 10(18), 309-330. doi: 10.22034/pht.2023.13255.1318
فاطمه حسینی علایی. "جغرافیای فرهنگی کوفه در نهج البلاغه". مطالعات فلسفی کلامی, 10, 18, 1402, 309-330. doi: 10.22034/pht.2023.13255.1318
حسینی علایی, فاطمه. (1402). 'جغرافیای فرهنگی کوفه در نهج البلاغه', مطالعات فلسفی کلامی, 10(18), pp. 309-330. doi: 10.22034/pht.2023.13255.1318
حسینی علایی, فاطمه. جغرافیای فرهنگی کوفه در نهج البلاغه. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 10(18): 309-330. doi: 10.22034/pht.2023.13255.1318

جغرافیای فرهنگی کوفه در نهج البلاغه

پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی
مقاله 11، دوره 10، شماره 18، شهریور 1402، صفحه 309-330    اصل مقاله (1.14 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pht.2023.13255.1318
نویسنده
فاطمه حسینی علایی*
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه پیام نور،تهران،ایران
چکیده
جغرافیای فرهنگی یکی از شاخه‌های جغرافیای انسانی است که علل تفاوت فرهنگ‌ها و ارزش‌های انسانی را در نواحی فرهنگی مورد بررسی قرار می‌دهد. در این نوشتار، به بررسی ماهیت، مبانی نظری و روش‌شناختی جغرافیای فرهنگی شهر کوفه در عصر امام علی(ع)پرداخته شده است. این پژوهش، با هدف تحلیل و بررسی کوفۀ زمان امام علی(ع)و نقش کلیدی آن در حوادث سال‌های بعد تهیه شده است. شهر کوفه به‌عنوان تأثیرگذارترین شهرها چه از نظر موقعیت جغرافیایی و چه از نظر جمعیت و مردم‌شناسی می‌باشد. خطبه‌ها و نامه‌های امام علی(ع)دربارۀ این شهر مدعای فوق را ثابت می‌کند و نشان می‌دهد این شهر از ابتدا با هدف مرکزیت حکومت و فرمانروایی تأسیس شده و به‌جهت اختلاف فرهنگی با دیگر شهرهای مجاور دارای خرده فرهنگ‌ها ی زیادی بوده و از نظر روانشناختی، مردمی متزلزل و بی‌ثبات داشته است؛ اما در عین حال از نظر مدل شهری جزء شهرهای مذهبی محسوب شده و هم اکنون نیز نقش محوری دارد. روش این پژوهش، تحلیلی- توصیفی و ابزارش کتابخانه و نرم‌افزارهای گوناگون می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
کلیدواژه‌ها: جغرافیای فرهنگی؛ کوفه؛ امام علی (ع)؛ نهج‌البلاغه
مراجع
  1. ابن‌ابی الحدید، عزالدین‌، شرح نهج‌البلاغه، تحقیق‌‌‌‌: محمد‌ابوالفضل‌ ابراهیم‌، بیروت‌‌‌‌: داراحیاء الکتب‌ العربیه‌، ١٣٨٥ق.
  2. ابن‌ابی الحدید، عزالدین‌، جلوه تاریخ درشرح نهج‌البلاغه، ترجمه و تحشیه‌‌‌‌: محمود مهدوی دامغانی، تهران‌‌‌‌: نشر نی، 1367-1379ش.
  3. ابن‌الفقیه، احمد بن محمد بن اسحاق الهمذانی، البلدان ما، ترجمه‌‌‌‌: بنیاد فرهنگ ایران، بی‌جا، ۱۳۶۹ش.
  4. ابن‌بطوطه، محمد بن عبدالله، مترجم‌‌‌‌: محمدعلی موحد، سفرنامه ابن‌بطوطه، تهران‌‌‌‌: آگه، 1376ش.
  5. ابن‌خرداذبه، ابوالقاسم عبیدالله بن عبدالله ابن‌خرداذبه، المسالک و الممالک (ابن‌خرداذبه)، بیروت‌‌‌‌: دارصادر افست لیدن، 1889م.
  6. ابن‌سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، بیروت‌‌‌‌: دارصادر، ۱۴۱۰ق.
  7. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت‌‌‌‌: دارصار، 1375‌‌ق.
  8. ابن‌میثم، کمال الدین، شرح نهج‌البلاغه ابن‌میثم، مشهد‌‌‌‌: بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ۱۳۷۵ش.
  9. ابراهیمی، زینب، فرق اسلامی در دوره بنی‌امیه، پژوهشکده باقرالعلوم، ۱۳۹۳ش.
  10. ابوالقاسمی، محمدجواد، شناخت فرهنگ، تهران‌‌‌‌: عرش پژوه، ۱۳۸۵ش.
  11. ازدی الکوفی‌، لوط‌ بن یحییبن سعید، تاریخ ابی‌ مخنف‌، تحقیق‌‌‌‌: کامل‌ سلمان‌ الجبوری‌، بیروت‌‌‌‌: دارالمحجه البیضاء ودارالرسول‌ الاکرم، ١٤١٩ق.
  12. اصطخری، ابراهیم بن محمد، المسالک و الممالک، تهران‌‌‌‌: موزه ملی ایران، 1387ش.
  13. ایگناتى یولیانوویچ کرا چکوفسکى، تاریخ نوشته‌هاى جغرافیایى در جهان اسلامى، ج 1، شرکت انتشارات علمى و فرهنگى - تهران، 1379ش.
  14. براقی نجفی، سیدحسین، تاریخ‌ الکوفه، تحقیق‌‌‌‌: سیدمحمدصادق بحرالعلوم، چ چهارم‌، بیروت‌‌‌‌‌: دار‌الاضواء‌، ١٤٠٧‌ق.
  15. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق‌‌‌‌: محمدحمیدالله، مصر‌‌‌‌: دارالمعارف، ۱۹۵۹م.
  16. جردن، تری ج. و راونتری، لستر، مقدمه‌ای بر جغرافیای فرهنگی، ترجمه سیمین تولایی، بی‌جا، بی‌نا، ۱۳۸۰ش.
  17. جعفری، سیدحسین، تشیع در مسیر تاریخ، ترجمه‌‌‌‌: سیدمحمدتقی آیت الاهی، تهران‌‌‌‌: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۵۹ش.
  18. جعفری، یعقوب، بینش تاریخی نهج‌البلاغه، تهران‌‌‌‌: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۲ش.
  19. دلشاد تهرانی، مصطفی، لوح بینایی‌‌‌‌: تحلیل تاریخ حکومت امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش.
  20. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، 1326ش.
  21. رجبی‌، محمدحسین‌، کوفه‌ و نقش آن درقرون نخستین اسلامی، تهران‌‌‌‌: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه امام حسین(ع)، ١٣٦٥‌ش.
  22. رشاد، علی‌اکبر، دانشنامه امام عـلی(ع)، تـحقیق‌‌‌‌: پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی، تهران‌‌‌‌: موسسه فرهنگی دانش‌ و اندیشه معاصر، ١٣٨٢ش.
  23. رضوانی، محمدرضا؛ احمدی، علی، «مکان و نقش فرهنگ در شکل‌گیری هویت مکانی»، فصلنامه نامه پژوهش فرهنگی، دوره سوم، شماره ششم، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، ۱۳۸۸ش.
  24. روح الامینی، محمود، زمینه فرهنگ شناسی، چاپ دوم، تهران‌‌‌‌: پیام نور، ۱۳۷۶ش.
  25. سیدرضی، محمد بن حسین، نهج‌البلاغه، ترجمه‌‌‌‌: سیدجعفر شهیدی، تهران‌‌‌‌: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ١٣٨٩ش.
  26. شریف رضی، محمد بن حسین، مترجم‌‌‌‌: دشتی، محمد، نهج‌البلاغه، قم‌‌‌‌: مشهور، 1379ش.
  27. شکویی، حسین، اندیشه‎های نور در فلسفه جغرافیا، ج 1، تهران‌‌‌‌: گیتاشناسی، ۱۳۷۵ش.
  28. صفری، نعمت الله، کوفه از پیدایش تا عاشورا، قـم‌‌‌‌: مـوسسه فـرهنگی هنری مشعر، ‌١٣٩١ش.
  29. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، یا تاریخ الرسل و الملوک، ترجمه‌‌‌‌: ابوالقاسم پاینده، تهران‌‌‌‌: اساطیر، ۱۳۶۲ش.
  30. طبری‌، ابوجعفرمحمد بن جـریر، تـاریخ الامـم و الملوک، تاریخ طبری، بیروت‌‌‌‌: موسسه الاعلمی للمطبوعات، ١٤٠٣ق.
  31. عاملی، سعیدرضا، «هویت‌های فرهنگی قدیم و جدید‌‌‌‌: رمزگشایی تمدنی و معماری سنتی - مدرن و ملی - فراملی مهستان»، فصلنامه صادق، دانشگاه امام صادق(ع)، شماره ۳۰، ۱۳۸۵ش.
  32. قزوینى، زکریابن‌محمد بن محمود، آثار البلاد و اخبار العباد، ج 1، امیرکبیر - تهران، 1373ش.
  33. کمونه حسینی، عبدالرزاق، آرامگاه‌های خاندان پاک پیامبر، مشهد‌‌‌‌: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، ۱۳۸۹ش.
  34. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام شرح تازه و جامعی بر نهج‌البلاغه، تهران‌‌‌‌: دارالکتب الاسلامی، ۱۳۷۵ش.
  35. منقری، نصربن مزاحم، واقعه صفین در تاریخ، مترجم‌‌‌‌: کریم زمانی، تهران‌‌‌‌: رسا، ۱۳۶۴ش.
  36. مهدوی، مسعود؛ احمدی، علی، جغرافیای فرهنگی، تبیین نظری و روش‌شناختی کاربرد در مطالعات نواحی فرهنگی، 1390ش.
  37. نادم، مـحمدحسن، خـاستگاه فـرهنگی نهج‌البلاغه، قم‌‌‌‌: نشر ادیان، ١٣٨٤ش.
  38. هاگت، پیتر، جغرافیا ترکیبی نو، ترجمه‌‌‌‌: شاپور گودرزی نژاد، ج 2، تهران‌‌‌‌: سمت، ۱۳۷۳ش.
  39. یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، مترجم‌‌‌‌: منزوی، علی نقی، تهران‌‌‌‌: سازمان میراث فرهنگی کشور، 1380ق.
  40. یاقوت حموی، شهاب الدین ابوعبدالله بن عـبدالله، معجم البلدان، بیروت‌‌‌‌: دار‌ احیاءالتراث‌ العربی، ١٣٩٩ق.
 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 198
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 135


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب