اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,364
تعداد مقالات10,247
تعداد مشاهده مقاله3,191,573
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,784,349
تراشیون, سید محمد رضا, عابدینی, حسین. (1403). واکاوی آسیب‌شناسی فقهی،‌ حقوقی موقوفات با تکیه بر «حق دسترنجی عرفی». مطالعات فلسفی کلامی, 18(49), 5-30. doi: 10.22034/fvh.2023.14912.1702
سید محمد رضا تراشیون; حسین عابدینی. "واکاوی آسیب‌شناسی فقهی،‌ حقوقی موقوفات با تکیه بر «حق دسترنجی عرفی»". مطالعات فلسفی کلامی, 18, 49, 1403, 5-30. doi: 10.22034/fvh.2023.14912.1702
تراشیون, سید محمد رضا, عابدینی, حسین. (1403). 'واکاوی آسیب‌شناسی فقهی،‌ حقوقی موقوفات با تکیه بر «حق دسترنجی عرفی»', مطالعات فلسفی کلامی, 18(49), pp. 5-30. doi: 10.22034/fvh.2023.14912.1702
تراشیون, سید محمد رضا, عابدینی, حسین. واکاوی آسیب‌شناسی فقهی،‌ حقوقی موقوفات با تکیه بر «حق دسترنجی عرفی». مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 18(49): 5-30. doi: 10.22034/fvh.2023.14912.1702

واکاوی آسیب‌شناسی فقهی،‌ حقوقی موقوفات با تکیه بر «حق دسترنجی عرفی»

مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق
مقاله 1، دوره 18، شماره 49، شهریور 1403، صفحه 5-30    اصل مقاله (487.82 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/fvh.2023.14912.1702
نویسندگان
سید محمد رضا تراشیون1؛ حسین عابدینی* 2
1دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، گروه حقوق، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه میبد، یزد، ایران.
2استادیار گروه حقوق دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه میبد، یزد، ایران.
چکیده
از جمله اهداف «وقف»، دستیاری جامعه­ اسلامی است که تحقق آن در گرو ایفای نقش بی­نقص اجزاست؛ مادامی‌که معضلی متوجه آن گردد، از کارایی آن کاسته شده یا به‌کلی از بین می­رود. مقتضی تداوم انتفاع از موقوفات، بازشناخت آسیب‌های حیات رقبات است. پژوهش حاضر با به‌کارگیری روش مطالعه‌ موردی شهرستان میبد استان یزد، پس از تدوین اطلاعات مصاحبه­ نیمه­ساختاریافته با متخصصان حوزه­ اوقاف و منابع کتابخانه‌ای، به شناسایی آسیب‌ها پرداخته است. عطف به آسیب‌ها که منبعث از چهار عامل اصلی «واقف»، «عرف»، «اداره­ اوقاف» و «دولت» است، مهم‌ترین آسیب­ها را می­توان در مواردی نظیر عدم­تدقیق در تنظیم وقف­نامه، نهادینه­شدن نظرهای نابه‌جا چون حق دسترنجی عرفی، عدم­کارایی آرمانیِ سازمان اوقاف و خلأهای قانونی همچون فقدان نظام دادرسی منحصربه‌فرد دسته­بندی کرد. فرهنگ­سازی از طریق تبیین مفاهیم مرتبط با اوقاف، نظارت بیشتر بر عقود اجاره­ اموال موقوف در راستای تضییع حقوق موقوفات ناشی از حق دسترنجی عرفی و تبیین حق دسترنجی رعیتی برای عموم، بازنگری مجدد مقنن در مقررات مرتبط با وقف برای مسدود نمودن خلأهای قانونی، به­روز نمودن درآمدهای ناشی از موقوفات، نظیر پذیره در طراحی قالب­های جدید برای اخذ آن و توجه بیشتر به منابع انسانی در ادارات اوقاف، از جمله پیشنهادهای نگارندگان، جهت تحقق آرمان وقف است.
کلیدواژه‌ها
آسیب‌شناسی؛ اداره‌ اوقاف؛ شهرستان میبد؛ حق دسترنجی عرفی؛ دولت
مراجع
  • اثنی­عشران، مهدی، تقی­پور، فائزه و رضا اسماعیلی(1397)، «شناسایی عوامل رسانه‌ای مؤثر بر ترویج فرهنگ وقف»، دین و سیاست فرهنگی، دوره­ 5، ش 11.
  • ارزانیان، آرش(1397)، چالش‌های حقوقی ناظر به قوانین و مقررات حوزه وقف در نظام حقوقی ایران با مطالعه­ موردی موقوفه حاج محمدحسن غمخوار شهریار، پایان‌نامه کارشناسی­ارشد رشته حقوق خصوصی، دانشگاه شاهد.
  • اسلامی­پناه، علی(1396)، «نقش عرف به‌منزله منبع حقوق»، مطالعات حقوق خصوصی، دوره47، ش2.
  • بهادری­جهرمی، علی و شعبانپور، رسول(1392)، «نقش عرف در قانونگذاری نظام اسلامی»، مطالعات حقوقی دولت اسلامی، س2، ش3.
  • جبارگلباغی، سیدعلی(1380)، «عرف از دیدگاه امام خمینى9»، نشریه­ فقه، دوره­ 7، ش 26-25.
  • جعفری­لنگرودی، محمدجعفر(1383)، ترمینولوژی حقوق، چ5، تهران: انتشارات گنج­دانش.
  • جوکار، عیسی(1397)، عوامل و راهکارهای پیشگیری از موقوفه­خواری در استان فارس، پایان‌نامه کارشناسی­ارشد رشته­ حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نورآباد ممسنی.
  • چرخی، فاطمه(1396)، بررسی فقهی و حقوقی تنظیم سند اجاره­ موقوفات، پایان‌نامه­ کارشناسی­ارشد رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
  • حاتمی، علی‌اصغر و شفقتی، ویدا(1380)، «اجاره­ مال موقوفه»، نشریه­ فقه و اصول، دوره­ 33، ش 1.
  • حکیم، محمدتقی(1418)، الأصول العامة للفقه المقارن، قم: مجمع جهانی اهل‌بیتD.
  • رستم­پور، آرمان، ذوالفقاری، مهدی و ابراهیم یاقوتی(1398)، «روزآمدسازی موارد مصرف عواید موقوفات در فقه، حقوق موضوعه و رویه قضایی ایران»، ماهنامه جامعه‌شناسی­سیاسی ایران، دوره2، ش4.
  • روحی­برندق، کاووس، فصیح، منصوره و محمدامین کیخافرزانه(1395)، «تبارشناسی عرف در فقه امامیه و حقوق ایران»، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، دوره­ 8، ش15.
  • سبحانی­تبریزی، جعفر(1387)، الموجز فی اصول الفقه، قم: مؤسسة الإمام الصادقG.
  • کاشف‌الغطاء، شیخ أسعد(1419)، العرف حقیقته و حجیته، قم: الذخائر.
  • کریمی، عماد(بی‌تا)، آسیب‌شناسی وقف، تهران: سازمان حج و اوقاف و امور خیریه.
  • محقق­داماد، سیدمصطفی(1372)، مباحثی از اصول فقه، چ7، قم: اندیشه‌های نو در علوم اسلامى.
  • محمدی، محمود(1379)، تحلیل نقش متقابل وقف و شهرسازی، ج30، قم: وقف میراث جاویدان.
  • مختاری، زهرا(1397)، حق ریشه در املاک وقفی و آثار آن، پایان‌نامه­ کارشناسی­ارشد رشته­ی حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد مرودشت.
  • ملک‌زاده، فهیمه و احمدلو، مونا(1391)، «جایگاه عرف در حقوق با رویکردی بر ‌اندیشه‌های امام خمینی9»، پژوهشنامه­ متین، دوره­ی 14، ش56.
  • یاوری، وحید، صادقی­شاهدانی، مهدی و مجتبی نصراللهی­نسب(1397)، «آسیب‌شناسی الگوی درآمدزایی موقوفات»(مطالعه­ موردی املاک مسکونی عرصه اعیان‌ وقف)، مطالعات اقتصاد اسلامی، دوره 12، ش2.
 

 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,394
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 592


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب