اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,364
تعداد مقالات10,247
تعداد مشاهده مقاله3,191,573
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,784,349
کریم زاده, رحمت اله. (1402). تبیین مسئولیت انسان در برابر «زمان» بر اساس مبانی فلسفی ملاصدرا. مطالعات فلسفی کلامی, 10(18), 193-216. doi: 10.22034/pke.2023.15821.1762
رحمت اله کریم زاده. "تبیین مسئولیت انسان در برابر «زمان» بر اساس مبانی فلسفی ملاصدرا". مطالعات فلسفی کلامی, 10, 18, 1402, 193-216. doi: 10.22034/pke.2023.15821.1762
کریم زاده, رحمت اله. (1402). 'تبیین مسئولیت انسان در برابر «زمان» بر اساس مبانی فلسفی ملاصدرا', مطالعات فلسفی کلامی, 10(18), pp. 193-216. doi: 10.22034/pke.2023.15821.1762
کریم زاده, رحمت اله. تبیین مسئولیت انسان در برابر «زمان» بر اساس مبانی فلسفی ملاصدرا. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 10(18): 193-216. doi: 10.22034/pke.2023.15821.1762

تبیین مسئولیت انسان در برابر «زمان» بر اساس مبانی فلسفی ملاصدرا

پژوهشنامه کلام
دوره 10، شماره 18، شهریور 1402، صفحه 193-216    اصل مقاله (758.59 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pke.2023.15821.1762
نویسنده
رحمت اله کریم زاده*
عضو هیئت علمی و استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی
چکیده
بر اساس آیات و روایات، زمان و وقت از ارزشمندترین چیزهایی است که انسان از آن بهره‌مند است و با هیچ مقیاسی قابل ارزشگذاری نیست. در زبان آیات و روایات، انسان نسبت به عُمر، فرصت و زمان مسئول دانسته شده است. با توجه به اینکه زمان در نگاه برخی از اندیشمندان، امری موهوم و غیر واقعی است، و از سوی دیگر، زمان با فرض وجود داشتن، امری غیر اختیاری است، چگونه مسئولیت انسان در برابر زمان توجیه‌پذیر است؟ این نوشتار به روش توصیفی، تحلیلی به بررسی حقیقت زمان و تبیین فلسفی مسئولیت و مؤاخذه انسان در برابر آن بر اساس مبانی فلسفی ملاصدار پرداخته و به این نتیجه دست یافته است که زمان نه تنها امری موهوم و غیر اختیاری نیست، بلکه امری واقعی و اختیاری است و متعلق تکلیف قرار می‌گیرد، از‌این‌رو، زمان، مسئولیت‌آور است، چرا که رسیدن به سعادت که هدف آفرینش انسان است در گرو توجه به زمان، عُمر و عدم غفلت از آن بوده و تنها راه سعادت انسان، استفاده از این نعمت عظمایی است که خداوند به انسان ارزانی داشته است. توجه به این جهت، ضرورت این بحث را نیز تضمین می‌نماید.
کلیدواژه‌ها
زمان؛ مسئولیت؛ هستی‌شناسی؛ معرفت‌شناسی؛ ملاصدرا
مراجع
قرآن کریم

  • اکبریان، رضا(1378)، تبیین وجودی زمان در نظام فلسفی صدرالمتألهین، خردنامه صدرا، ش 17.
  • ابن سینا، حسین بن عبدلله(1405)، طبیعیات شفا، تصحیح ابراهیم مدکور، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
  • ابن ابی الحدید(بی‌تا)، شرح نهج البلاغه، قم: مکتبة ایة الله المرعشی النجفی.
  • ابن فارس، ابوالحسن(1299ق/ 1979م)، مقاییس اللغه، قم: دارالفکر.
  • ابن منظور، محمد بن مکرم(1414ق)، لسان العرب، چ3، بیروت: دار صادر.
  • ایجی، عبد الرحمان بن احمد(بی‌تا)، شرح المواقف، قم: الشریف الرضی.
  • تفتازانی، مسعود بن عمر(1412ق)، شرح المقاصد، تحقیق عبدالرحمان عمیره، قم: انتشارت شریف رضی.
  • جوادی آملی، عبدالله(1393)، رحیق مختوم، تحقیق حمید پارسانیا، چ1، قم: مرکز نشر اسراء.
  • ــــــــــــــــــــــــ(1389)، فلسفه حقوق بشر، قم: مرکز نشر اسراء، چاپ ششم.
  • ــــــــــــــــــــــــ(1384)، تفسیر موضوعی قرآن، تحقیق: غلامعلی امین دین، چ2، قم: اسراء.
  • ــــــــــــــــــــــــ(1389)، جامعه در قرآن، تحقیق: مصطفی خلیلی، چ3، قم: نشر اسراء.
  • ــــــــــــــــــــــــ(1382)، صورت و سیرت انسان در قرآن، تحقیق: غلامعلی امین دین، قم: اسراء.
  • ــــــــــــــــــــــــ(1387)، مبادی اخلاق در قرآن، تحقیق: حسین شفیعی، قم: اسراء.
  • جوهری، ابونصر(1407)، صحاح اللغه، چ4، بیروت: دارالعلم.
  • خوانساری، جمال الدین(1366)، شرح غرر، تهران: دانشگاه تهران.
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم(1360)، الشواهدالربوبیه، تصحیح: جلال‌الدین آشتیانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  • ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ(1386)، مفاتیح الغیب، تصحیح: نجفقلی حبیبی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی.
  • ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ(1341)، عرشیه، تصحیح و ترجمه غلامحسین آهنی، اصفهان: دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
  • ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ(1368)، الاسفار الاربعة فی علوم العقلیة، قم: مکتبه المصطفوی.
  • ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ(1340)، رساله سه اصل، تصحیح و تحقیق: سید حسین نصر، تهران: دانشگاه تهران.
  • فخر رازی، محمد بن عمر(بی‌تا)، المباحث المشرقیة، قم: انتشارات بیدار.
  • ــــــــــــــــــــــ(1373)، شرح عیون الحکمه، تهران: موسسه الصادق(ع).
  • فراهیدی، خلیل بن احمد(بی‌تا) العین، تحقیق: مهدی اللمخزومی و ابراهیم السامرائی، مکتبة الهلال.
  • قمی(1406)، فقه الرضا، تصحیح موسسه آل البیت، مشهد: موسسه آل البیتD.
  • تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد(1410ق)، غرر الحکم، تصحیح سید مهدی رجایی، قم: دار الکتاب الاسلامی.
  • طوسی، محمد بن حسن(1414)، امالی، تصحیح موسسة البعثة قم: دارالثقافة.
  • مجلسی، محمد باقر(1403)، بحارالانوار، تصحیح جمعی از محققان، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  • مصطفی، ابراهیم(بی‌تا)، معجم الوسیط، دار الدعوه.
  • مصباح یزدى، محمد تقی(1405)، تعلیقة نهایة الحکمة، قم: مؤسسه در راه حق.
  • سید رضی، ابوالحسن(1387ق)، نهج البلاغة، تحقیق صبحی صالح، قم: مرکز البحوث الاسلامیة.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 144
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 116


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب