اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,364
تعداد مقالات10,247
تعداد مشاهده مقاله3,191,808
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,784,466
جیرائی شراهی, مرضیه, تقدیسی, محمدمهدی, حسینی میرصفی, سیده فاطمه. (1402). تحلیل دیدگاه قرآنیون ایران معاصر درباره احادیث ظهر و بطن قرآن (مطالعه موردی شریعت‌ سنگلجی). مطالعات فلسفی کلامی, 10(19), 277-304. doi: 10.22034/pht.2024.14181.1359
مرضیه جیرائی شراهی; محمدمهدی تقدیسی; سیده فاطمه حسینی میرصفی. "تحلیل دیدگاه قرآنیون ایران معاصر درباره احادیث ظهر و بطن قرآن (مطالعه موردی شریعت‌ سنگلجی)". مطالعات فلسفی کلامی, 10, 19, 1402, 277-304. doi: 10.22034/pht.2024.14181.1359
جیرائی شراهی, مرضیه, تقدیسی, محمدمهدی, حسینی میرصفی, سیده فاطمه. (1402). 'تحلیل دیدگاه قرآنیون ایران معاصر درباره احادیث ظهر و بطن قرآن (مطالعه موردی شریعت‌ سنگلجی)', مطالعات فلسفی کلامی, 10(19), pp. 277-304. doi: 10.22034/pht.2024.14181.1359
جیرائی شراهی, مرضیه, تقدیسی, محمدمهدی, حسینی میرصفی, سیده فاطمه. تحلیل دیدگاه قرآنیون ایران معاصر درباره احادیث ظهر و بطن قرآن (مطالعه موردی شریعت‌ سنگلجی). مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 10(19): 277-304. doi: 10.22034/pht.2024.14181.1359

تحلیل دیدگاه قرآنیون ایران معاصر درباره احادیث ظهر و بطن قرآن (مطالعه موردی شریعت‌ سنگلجی)

پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی
دوره 10، شماره 19، اسفند 1402، صفحه 277-304    اصل مقاله (798.12 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pht.2024.14181.1359
نویسندگان
مرضیه جیرائی شراهی1؛ محمدمهدی تقدیسی* 2؛ سیده فاطمه حسینی میرصفی3
1دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،‌ایران
2استادیار گروه علوم قرآن وحدیث، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران
چکیده
«ظهر و بطن» از موضوعات علوم قرآنی و از مقدمات لازم برای تفسیر قرآن‌کریم است. با اینکه روایات فراوانی ظاهر و باطن قرآن را مورد تأیید قرار داده‌اند و اندیشمندان بسیاری با آن موافقند؛ اما سنگلجی به‌عنوان یک شخصیت مطرح در جریان قرآنیون و مفسر قرآن احادیثی که قرآن را دارای بطن می‌دانند مرسل دانسته و معتقد است هیچ حدیث صحیحی در این باب نداریم. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای می‌کوشد به این سوال پاسخ دهد که تحلیل دیدگاه سنگلجی و علت آن در مورد این احادیث و سندشان چیست؟ نتیجه این پژوهش بعد از بررسی مبانی فکری و تحلیل دیدگاه سنگلجی، رد دیدگاه وی بوده است زیرا علاوه بر نقد مبانی، سنگلجی رویکردی شتابزده و متعصب در رد رجال و سند احادیث ظهر و بطن دارد. مانند نسبت نادرست غلو به راویان، نسبت نادرست عامی یا واقفی بودن به آنها و نسبت نادرست ارسال به دلیل معلق بودن سند.
کلیدواژه‌ها
شریعت سنگلجی؛ قرآنیون؛ احادیث ظهر و بطن؛ علم رجال
مراجع
  1. قرآن‌کریم.
  2. ابن‌بابویه، محمد بن علی، معانی‌الاخبار، علی‌اکبر غفاری، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1403ق.
  3. ابن‌بابویه، محمد بن علی، معانی‌الاخبار، من لایحضره الفقیه‏، علی‌اکبر غفاری، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‏، چاپ دوم، 1413ق.
  4. ابن‌تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، الإکلیل فی المتشابه و التاویل، اسکندریه: دارالإیمان، بی‌تا.
  5. اردبیلی، محمدبن علی، جامع‌الروات و ازاحه الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، بیروت: دارالأضواء، 1403ق.
  6. اسعدی، محمد و همکاران، آسیب‌شناسی جریان‌‌های تفسیری، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ سوم، 1396ش.
  7. بابائی، علی‌اکبر، «باطن قرآن‌کریم»، معرفت، شماره26، ص7-16، 1377ش.
  8. بابائی، علی‌اکبر، مکاتب تفسیری، تهران: سمت، 1381ش.
  9. بحرالعلوم، محمدمهدی بن مرتضی، رجال السیدبحرالعلوم «المعروف بالفوائد الرجالیه»، حسین بحرالعلوم و محمدصادق بحرالعلوم، تهران: مکتبه‌الصادق‌j، 1363ش.
  10. بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران: بنیاد بعثت، 1416ق.
  11. بخاری، محمدبن‌اسماعیل، صحیح بخاری، قاهره: المجلس الاعلی للشئون الاسلامیه، لجنه احیاء کتب السنه، چاپ دوم، 1410ق.
  12. برقی، احمد بن محمد، الطبقات‌ (رجال البرقی)، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1383ق.
  13. بغوی، ابومحمد، شرح السنه، تحقیق: شعیب الأرنؤوط، محمدزهیر الشاویش، بیروت: المکتب‌الاسلامی، چاپ دوم، 1403ق.
  14. بهبهانی، محمدباقر بن محمد اکمل، الفوائد الرجالیه، اصفهان: کتابخانه دیجیتال قائمیه، بی‌تا.
  15. ترمذی، محمدبن‌عیسی، سنن ترمذی، احمدمحمد شاکر، قاهره: دارالحدیث، 1419ق.
  16. تصدیقی شاهرضائی، علی، مودب، سیدرضا، «نقد دیدگاه روش تفسیر قرآن به قرآن، قرآنیان شیعه»، پژوهش دینی، شماره 29، ص 1-16. 1393ش.
  17. جوادی‌آملی، عبدالله، تسنیم، تفسیر قرآن‌کریم، قم: نشر اسراء، 1381ش.
  18. حاکم‌نیشابوری، محمدبن‌عبدالله، المستدرک علی‌الصحیحین، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1411ق.
  19. حجت، هادی، جوامع حدیثی شیعه، تهران: سمت، چاپ نهم، 1397ش.
  20. حرعاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل‌الشیعه إلی تحصیل مسائل‌الشریعه، محمدرضا حسینى جلالى، قم: موسسه آل‌البیت‌b لإحیاءالتراث، چاپ سوم، جزء30، خاتمه، الفائده الثالثه. 1416ق.
  21. حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل‌الشیعه، موسسه آل‌البیت‌b، قم: 1409ق.
  22. حلى، حسن بن یوسف‏، ترتیب خلاصة الأقوال فی معرفة الرجال‏، آستان قدس رضوى، مشهد: بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى‏، 1381ش.
  23. خوئی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، بى‌جا، بى‌نا، چاپ پنجم، 1413ق.
  24. ذهبی، محمدحسین، التفسیر و المفسرون، بیروت: داراحیاء التراث العربی، بی‌تا.
  25. راغب‌اصفهانی،‌حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دارالقلم، 1412ق.
  26. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل، بیروت: دارالکتاب العربی، چاپ سوم، 1407ق.
  27. سیوطی، جلال‌الدین، الاتقان فی علوم القرآن، بیروت: دارالکتاب العربی، چاپ دوم، 1421ق.
  28. سیوطی، جلال‌الدین، الدرالمنثور فی التفسیر المأثور، ‌کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، قم: 1404ق.
  29. شریعت‌سنگلجی، رضاقلی، کلید فهم قرآن، انتشارات دانش، بی‌جا، کتابخانه عقیده، چاپ پنجم، بی‌تا.
  30. شریف‌رضی، محمدبن‌حسین، نهج‌البلاغه، صبحی صالح، قم: هجرت، 1414ق.
  31. شوشتری، محمدتقی، قاموس‌الرجال، قم: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم،1410ق.
  32. شهید‌ثانی، زین‌الدین بن علی، الرعایه لحال البدایه فی علم الدرایه، قم: مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الاسلامی، 1423ق.
  33. صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم، تفسیر القرآن الکریم، محمد خواجوی، قم: انتشارات بیدار، چاپ دوم، 1366.
  34. طباطبائی، حیدر، پژوهشی تطبیقی در بطون قرآن، قم: پژوهش‌‌های تفسیر و علوم قرآن، 1387.
  35. طباطبائی، سیدعلی، ریاض‌المسائل، قم: موسسه النشر الإسلامی، 1418ق.
  36. طباطبائی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، قم: انتشارات اسلامی جامعه‌ مدرسین حوزه علمیه، چاپ پنجم، 1417ق.
  37. طباطبائی، سیدمحمدحسین، قرآن در اسلام‏، تهران: دارالکتب الاسلامیه‏، چاپ دوم‏، 1372ش.
  38. طباطبائی‌فر، محسن، جریان‌‌های فکری در حوزه معاصر قم، تهران: نی، 1394ش.
  39. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، محمدجواد بلاغی، تهران: ناصرخسرو، چاپ سوم، 1372.
  40. طبری، ابوجعفر محمد بن جریر، جامع البیان فى تفسیر القرآن، بیروت: دارالمعرفه، 1412ق.
  41. طوسی، محمد بن حسن، الأمالی، قم: دارالثقافه، 1414ق.
  42. طوسی، محمد بن حسن، الاستبصار، تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1390ق.
  43. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، احمد قصیر عاملی، بیروت: دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
  44. طوسی، محمد بن حسن، العده فی اصول الفقه، قم: چاپخانه ستاره، 1417ق.
  45. طوسی، محمد بن حسن، ‌رجال، جواد قیومی اصفهانی، قم: موسسه نشر اسلامی، چاپ سوم 1373ش.
  46. طوسی، محمد بن حسن، فهرست کتب الشیعة و أصولهم و أسماء المصنفین و أصحاب الأصول‏، قم: مکتبة المحقق الطباطبائی‏، 1420ق.
  47. عمید زنجانی، عباسعلی، مبانی و روش‌‌های تفسیر قرآن، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ چهارم، 1379ش.
  48. فرید ‌تنکابنی، عبدالوهاب، اسلام و رجعت، نشر دیجیتال، بی‌جا، کتابخانه عقیده، 1394ش.
  49. فیض‌کاشانی، ملامحسن، تفسیر صافی، تهران: انتشارات الصدر، چاپ دوم، 1415ق.
  50. قمی، علی‌بن‌ابراهیم،، ‌تفسیر القمی، طیب موسوی جزائری، قم: دارالکتاب، چاپ سوم، 1404ق.
  51. کریمی، مصطفی، جامعیت قرآن، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1390ش.
  52. کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفه‌الرجال، محمد بن الحسن طوسی، حسن مصطفوی، مشهد: نشر دانشگاه مشهد، 1409ق.
  53. کلانتری، ابراهیم، «ظهر و بطن قرآن‌کریم»، قبسات، شماره 29، ص 249-266، 1382ش.
  54. کلباسی، ابوالهدی، سماء المقال فی علم الرجال، قم: موسسه ولی‌عصر‌f، 1419ق.
  55. کلینی، محمدبن‌یعقوب، الکافی، دارالحدیث، قم: 1429ق.
  56. مامقانی، عبدالله، تنقیح‌المقال فی علم الرجال، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
  57. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، دارإحیاء التراث العربی، بیروت: چاپ دوم، 1403ق.
  58. مجلسی، محمدباقر، مرآة‌العقول فی شرح اخبار آل الرسول، سیدهاشم رسولی محلاتی، تهران: دارالکتب الإسلامیه، چاپ دوم، 1404ق.
  59. مجلسی، محمدتقی، روضه‌المتقین، قم: موسسه کوشانپور، 1406ق.
  60. محمدی‌فام، حسین، قرآن‌بسندگی‌ (تحلیل و نقد نظریات شریعت‌سنگلجی، برقعی و حسینی‌طباطبائی)، قم: انتشارات دارالإعلام لمدرسه اهل‌البیت‌b، 1397ش.
  61. مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، محمدفؤاد عبدالباقى، قاهره: دارالحدیث، 1412ق.
  62. معارف، مجید، مظفری، راضیه، «بررسی و نقد مبانی قرآنی احمدصبحی منصور در انحصار منبعیت قرآن با تاکید بر کتاب القرآن و کفی مصدر للتشریع الاسلام»، پژوهشنامه ثقلین، دوره یکم، شماره 1، ص 1 تا 30، 1393ش.
  63. معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، قم: موسسه فرهنگی التمهید، 1379ش.
  64. مکارم‌شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1374.
  65. میرباقری، سیدمحسن، «استنباط از ظاهر و باطن قرآن»، مجله تحقیقات اسلامی، سال چهاردهم، شماره 1 و 2 و سال پانزدهم، شماره 1، ص 65-86، 1381ش.
  66. نایینی منوچهری، محمدرضا؛ حکیم، محمد؛ «واکاوی وثاقت و مذهب اسماعیل بن ابی‌زیاد سکونی»، کتاب قیم، شماره 16، ص 177 – 201، 1396ش.
  67. نجاشى، احمد بن على، رجال النجاشی‏، موسی شبیرى زنجانى، قم: مؤسسة النشر الإسلامی‏، چاپ ششم، 1365ش.
  68. نسائی، احمدبن‌علی، السنن الکبری، عبدالغفار سلیمان بنداری، بیروت: دارالکتب العلمیه، منشورات محمدعلی بیضون، 1411ق.
  69. نوری، حسین بن محمدتقی، مستدرک‌الوسائل و مستنبط‌المسائل، بیروت: موسسه آل‌البیت‌b لإحیاء التراث، 1429ق.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 149
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 119


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب